Wspomnienia i historia

Książka Marka Wenty doskonale wpisuje się w tradycję piśmiennictwa marynistycznego. Mamy tutaj opisy wzburzonego morza, przygody w egzotycznych krajach, ciężką pracę marynarzy we dnie i w nocy oraz opis stanu świadomości przeciętnego członka załogi i tego, który wybija się ponad marynarską średnią. Jednak nie to jest w książce Wenty najważniejsze. Od pierwszego zdania mamy tutaj do czynienia, z jednej strony, z dokumentem, opisującym w sposób niezwykle dokładny czas historyczny, w którym żyje główny bohater i jednocześnie narrator, a z drugiej, ze świadomym i celowym przesłaniem pełnym humoru i dystansu. „Na przekór bałwanom” to w gruncie rzeczy nie tylko opowieść marynarska, ale i bardzo ciekawa historia człowieka, który żyjąc w konkretnym czasie nie zapomina, że nie należy „dać się zwariować” i poddać się temu, co myśli, często milcząca większość.

Album „Kutry z Wielkiej Wsi” poświęcony jest kutrom rybackim, których portem bazowym był wybudowany w 1938 r. port Władysławowo we Wielkiej Wsi. Cumujące w tym porcie kutry nosiły na burcie oznakę rybacką WWs aż do 1949 r., kiedy zmieniono je na WŁA, obowiązującą do dzisiaj.

Gustaw Plewako

Wspomnienia kapitana Plewako, napisane barwnym, interesująco czytelnym językiem obejmują jego lata wojenne, spędzone na morzach: na okrętach konwojujących statki handlowe i niszczące hitlerowskie okręty nawodne i podwodne.

Książka poświęcona jest ostatniemu liniowemu rejsowi "Stefana Batorego", który z kilku powodów ma trwałe miejsce nie tylko w historii polskiej żeglugi. Podróż ta, która zakończyła się 21 października 1987 r., a więc ponad ćwierć wieku temu, była nie tylko ostatnim rejsem na istniejącej od 1957 r. linii pasażerskiej z Gdyni do Montrealu, ale również końcem trwającej od 18 maja 1936 r. (data inauguracyjnej podróży m/s „Batory” do Nowego Jorku) „morskiej dynastii Batorych” na północnym Atlantyku. Podróż ta zapewniła także „Stefanowi Batoremu” trwałe miejsce w historii światowej żeglugi. Była to bowiem ostatnia, regularna podróż statku pasażerskiego między Europą a Kanadą.

Z ogromną przyjemnością polecam lekturę wspomnień kapitana Zbigniewa Saka "Z Lublina na oceany". Przez wiele miesięcy drukowaliśmy je w odcinkach w "Kurierze Szczecińskim". Mieliśmy wiele sygnałów, że cieszyła się ona dużym uznaniem Czytelników. Wspomnienia Kapitana są bowiem zapisem o charakterze dokumentalnym. Pokazują jednak nie tylko minione czasy, lecz niosą przede wszystkim uniwersalną prawdę o losie marynarza. Z tych też powodów opowieść o zawodowych losach kapitana została oczywiście życzliwie przyjęta przez środowisko morskie. Książka powinna być obowiązkową lekturą nie tylko dla miłośników marynistyki.

Tomasz Kowalczyk

Prezes, redaktor naczelny "kuriera Szczecińskiego"